Cykl Znaki wywoławcze składa się z trzech tekstów:
- Komunikacja (4b) – callsign – znak wywoławczy statków powietrznych
- Komunikacja (4a) – callsign – znak wywoławczy stacji naziemnych
- Komunikacja (4c) – callsign – wojskowe, taktyczne i nietypowe
W komunikacji radiowej stacja nadawcza ma określony znak wywoławczy, który pozwala adresować i identyfikować nadawcę komunikatu. Tworząc procedury komunikacji radiowej w lotnictwie zadbano o to, by możliwie zbliżyć się do uniwersalnego standardu wywoływania stacji naziemnych i samolotów. Poniżej przedstawię przyjęte znaki wywoławcze stacji naziemnych zgodne z „ICAO Manual of Radiotelephony” uzupełnione o kilka regionalizmów, o których warto pamiętać. Warto zwrócić uwagę na to, że niektóre nazwy nie mają odpowiedników w języku polskim i nawet jeśli posługujemy się polskim – stosujemy nazwy angielskie. * – znaki wywoławcze nie wymienione w podstawowej klasyfikacji ICAO.
| SUFIKS ZNAKU WYWOŁAWCZEGO [ANGIELSKI] | SUFIKS ZNAKU WYWOŁAWCZEGO [POLSKI] | ORGAN LUB SŁUŻBAKOMENTARZ |
|---|---|---|
| CONTROL | KONTROLA | Ośrodek kontroli obszaru |
| CENTER* | CENTRUM | Ośrodek kontroli obszaruOkreślenie kontroli obszaru m.in. w USA i Kanadzie |
| RADAR | RADAR | Ośrodek kontroli obszaruUżywane między innymi w Polsce – Warszawa Radar |
| RADAR | RADAR | Radar (ogólnie) |
| APPROACH | ZBLIŻANIE | Kontrola zbliżania |
| ARRIVAL | PRZYLOTY | Radarowa kontrola zbliżania – przyloty |
| DIRECTOR* | DIRECTOR | Radarowa kontrola zbliżania – przylotyW niektórych państwach (np. Polska, Wielka Brytania…) zastępuje ARRIVAL. Polska wersja to „Director” (czyt. 'dajrektor’) |
| DEPARTURE | ODLOTY | Radarowa kontrola zbliżania – odloty |
| TOWER | WIEŻA | Kontrola lotniska |
| GROUND | GROUND | Kontrola ruchu naziemnego |
| DELIVERY | DELIVERY | Wydawanie zezwoleń |
| PRECISION | PRECYZYJNY | Radar precyzyjnego podejścia |
| HOMER | GONIO | Stacja radionamiarowa |
| INFORMATION | INFORMACJA | Służba informacji powietrznej |
| APRON | APRON | Służba kontroli/zarządzania na płycie |
| DISPATCH | KOORDYNACJA | Odprawa przez towarzystwo lotnicze |
| RADIO | RADIO | Radiostacja lotnicza |
| UNICOM* | — | W USA (a także, m.in. w Kanadzie i Australii) Prywatna stacja radiowa, która prowadzi służbę informacyjną na niekontrolowanych lotniskachNie należy mylić z UNICOM w sieci Vatsim – patrz niżej |
| TRAFFIC* | — | Wymienienie wśród stacji jest małym naciągnięciem – traffic jest „znakiem wywoławczym” całego ruchu w pobliżu i tak adresowane są komunikaty skierowane do ruchu w przestrzeni niekontrolowanej – prefixem jest nazwa lotniska niekontrolowanego, pozbawionego służby informacji lotniczej |
Powyższa lista nie jest zamknięta, na poziomie regionalnym na małych lotniskach (aeroklubowych, prywatnych itp) używa się również innych znaków wywoławczych – w Polsce to: PORT*, AERO*, KWADRAT* (radiostacja obsługująca ruch szybowców).
Przed lotem należy zapoznać się z AIP (zbiór informacji lotniczych) aby sprawdzić jakie nazwy mają organy i służby, z którymi prowadzona będzie łączność lotnicza. Ważniejsze stacje naziemne w Polsce (stan na kwiecień 2012 r. – bez służby informacji powietrznej)
- Kontrola obszaru: WARSZAWA RADAR / WARSZAWA CONTROL
- Kontrola zbliżania:
- Gdańsk: GDAŃSK APPROACH / GDAŃSK ZBLIŻANIE
- Kraków: KRAKÓW APPROACH / KRAKÓW ZBLIŻANIE
- Poznań: POZNAŃ APPROACH / POZNAŃ ZBLIŻANIE
- Warszawa: WARSZAWA APPROACH / WARSZAWA ZBLIŻANIE
- Director:
- Kraków: KRAKÓW DIRECTOR
- Warszawa: WARSZAWA DIRECTOR
- Wieża:
- Bydgoszcz: BYDGOSZCZ TOWER / BYDGOSZCZ WIEŻA
- Gdańsk: GDAŃSK TOWER / GDAŃSK WIEŻA
- Katowice: KATOWICE TOWER / KATOWICE WIEŻA
- Kraków: KRAKÓW TOWER / KRAKÓW WIEŻA
- Łódź: ŁÓDŹ TOWER / ŁÓDŹ WIEŻA
- Poznań: POZNAŃ TOWER / POZNAŃ WIEŻA
- Rzeszów: RZESZÓW TOWER / RZESZÓW WIEŻA
- Szczecin: SZCZECIN TOWER / SZCZECIN WIEŻA
- Warszawa: OKĘCIE TOWER / OKĘCIE WIEŻA
- Wrocław: WROCŁAW TOWER / WROCŁAW WIEŻA
- Zielona góra: ZIELONA GÓRA TOWER / ZIELONA GÓRA WIEŻA
- Ground:
- Kraków: KRAKÓW GROUND
- Warszawa: OKĘCIE GROUND
- Delivery:
- Katowice: KATOWICE DELIVERY
- Warszawa: OKĘCIE DELIVERY
Znaki wywoławcze w sieci Vatsim W sieci Vatsim wywołujemy jedynie stacje obsadzone korzystając z ich znaków wywoławczych niezależnie od tego jaką stację w komunikacji z nami zastępują. Szczegółowo zasady komunikacji w sieci Vatsim będą wyjaśnione w innym tekście. Warto pamiętać, że niektóre stacje nie są w sieci obsadzane praktycznie nigdy (ze względu na dużo mniejszy ruch niż w rzeczywistości). Stąd nad Polską często będziemy komunikować się z samotnym Radarem, czasami wspartym przez kontrolę niższych szczebli (Zbliżanie, Wieżę lub Ground). Pozycja Director obsadzana jest właściwie tylko podczas zlotów kiedy ruch jest największy. Latając po świecie online warto zapoznać się z lokalnymi nazwami organów kontroli – czy to będzie Director czy Arrivals; Center, Control czy Radar. Bardzo rzadko (głównie podczas zlotów) można spotkać się z mniej powszechnymi stacjami – np. Precision (radar precyzyjnego podejścia) zaobserwowałem jedynie w czasie zlotu na lotnisku w Mogadiszu (Somalia). Służba informacji powietrznej (FIS) Ze względu na charakter ruchu i małe natężenie służba informacji powietrznej nie jest na ogół zapewniana jako odrębna kontrola. To czy Radar zapewnia również służbę informacji powietrznej zależy od sytuacji na wirtualnym niebie i najlepiej przed prośbą o zapewnienie informacji zapytać czy jest ona dostępna. W wyjątkowych przypadkach (np. podczas wirtualnego pikniku lotniczego w Góraszce) obsadzane są pozycje takie jak Góraszka Radio. Miłośnicy lotów VFR na pewno zainteresują się zlotami VFR organizowanymi regularnie w niektórych krajach (np. z dużą częstotliwością w Niemczech).