Komunikacja lotnicza – skróty

Opublikowano Umieszczono w kategoriach: Opinie

Dla usystematyzowania użycia skrótów w komunikacji i dokumentach Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) opublikowała listę skrótów, których należy używać w komunikacji i w dokumentach. Większość tych skrótów znajduje zastosowanie jedynie w dokumentach i komunikacji pisemnej. Tutaj przedstawię listę tych, które moim zdaniem mają największe zastosowanie w wirtualnym lataniu dzieląc je na te, które stosowane są w komunikacji radiowej (skróty te są wymawiane jako słowo lub jako pojedyncze litery) oraz te, które stosowane są w dokumentach (w tych przypadkach w komunikacji głosowej należy używać całych słów).

† – oznaczenie skrótów, które odczytywane są fonetycznie jako całe słowo (np. ATIS odczytywane jako 'ejtis’).

* – oznaczenie skrótów, które odczytywane są jako pojedyncze litery (bez zastosowania literowania fonetycznego – np. ETA jako 'i-ti-ej’).

Pozostałe skróty bardzo rzadko przekazywane są w postaci skrótów w komunikacji głosowej – występują w dokumentach i depeszach tekstowych, w świecie symulatorów (w sieci Vatsim) występują często w komunikacji tekstowej z kontrolerem.

Dobra znajomość skrótów przydaje się bardzo podczas notowania poleceń kontrolera. Wybierając popularne skróty starałem się ująć te, których znajomość jest najważniejsza.

Skróty dotyczące meteorologii zostaną opisane w tekście – „Meteorologia – METAR”.

Pełna lista do pobrania ze strony Lotniczej Polski (plik pdf).

Skróty używane w komunikacji radiowej i w dokumentach:

ACARS†(czyt. EJ-KARS) Lotniczy system adresowania i przekazywania wiadomości
ACC*Ośrodek kontroli obszaru lub kontrola obszaru
ADF*Radionamiernik automatyczny
ADIZ†(czyt. EJ-DIZ) Strefa rozpoznawcza obrony powietrznej (wymawiane
AFIS†Lotniskowa służba informacji powietrznej
AIPZbiór informacji lotniczych
AIRAC†Regulacja i kontrola rozpowszechniania informacji lotniczych
AISSłużby informacji lotniczej
AMSLNad średnim poziomem morza
ATC*Kontrola ruchu lotniczego (ogólnie)
ATIS†Służba automatycznej informacji lotniskowej
ATZStrefa ruchu lotniskowego
CAVOK†(czyt. KEW-OU-KEJ) Widzialność, chmury i pogoda w chwili obserwacji są lepsze niż zalecane wartości lub warunki
CTRStrefa kontrolowana lotniska
DME*Radioodległościomierz
ETA*Przewidywany czas przylotu lub przewidywany przylot
FIR*Rejon informacji powietrznej
FISSłużba informacji powietrznej
GPS*Globalny system pozycyjny
IFR*Przepisy wykonywania lotów według wskazań przyrządów
ILS*System lądowania według wskazań przyrządów
IMC*Warunki meteorologiczne dla lotów według wskazań przyrządów
INFO†Informacja
INSBezwładnościowy/inercyjny system nawigacyjny
LORAN†System nawigacji lotniczej dalekiego zasięgu
MET†Meteorologiczny lub meteorologia
AMETAR†Komunikat regularnych obserwacji meteorologicznych dla lotnictwa (w lotniczym kodzie meteorologicznym)
NDB*Radiolatarnia bezkierunkowa
NIL†Nie mam dla was nic do nadania lub nic
NOTAM†Wiadomość rozpowszechniana za pomocą środków telekomunikacyjnych, zawierająca informacje o ustanowieniu, stanie lub zmianach urządzeń lotniczych, służbach, procedurach a także o niebezpieczeństwie, których znajomość we właściwym czasie jest istotna dla personelu związanego z operacjami lotniczymi
PAPI†Wskaźnik ścieżki precyzyjnego podejścia
QFE*Ciśnienie atmosferyczne na poziomie lotniska (lub na progu drogi startowej)
QNH*Nastawienie skali wysokościomierza znajdującego się na ziemi tak, aby wskazywał wzniesienie tego miejsca
RNAV†(czyt. AR-NAW) Nawigacja obszarowa
RVR*Zasięg widzenia wzdłuż drogi startowej
RVSM*Zredukowane minimum separacji pionowej (300 m (1 000 ft)) pomiędzy FL 290 a FL 410
SELCAL†System selektywnego wywoływania
SID†Standardowy odlot według wskazań przyrządów
SIGMET†Informacje dotyczące zjawisk pogody na trasie, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo lotów statków powietrznych
SNOWTAM†NOTAM oddzielnej serii zawiadamiający, przy użyciu specjalnego formularza, o zaistnieniu lub usunięciu warunków niebezpiecznych w obrębie pola naziemnego ruchu lotniczego, powodowanych przez śnieg, lód, śnieg topniejący lub stojącą wodę związaną ze śniegiem
STAR†Standardowy dolot według wskazań przyrządów
TAF†Prognoza dla lotniska
TMA*Rejon kontrolowany lotniska lub węzła lotnisk
VFR*Przepisy wykonywania lotów z widocznością
VMC*Warunki meteorologiczne dla lotów z widocznością
VOR*Radiolatarnia ogólnokierunkowa VHF
WILCO†Wykonam/zastosuję się

Skróty używane przede wszystkim w dokumentach, depeszach tekstowych i przydatne przy notowaniu poleceń kontrolera:

ACFTStatek powietrzny
ADLotnisko
AGLNad poziomem terenu
ALTWysokość bezwzględna
ALTNZapasowe (lotnisko)
AMAMinimalna wysokość bezwzględna dla obszaru
APPort lotniczy
APSGPo przejściu
ARRPrzylot (oznacznik rodzaju depeszy)
AUXPomocniczy
AVGAS†Benzyna lotnicza
AWYDroga lotnicza
BFRPrzed
CLRWolny/zezwalać lub zezwolono na…, lub zezwolenie
CMBWznosić się do lub wznoszenie się do
CSZnak wywoławczy
CTAObszar kontrolowany
CTAMWznieś się i utrzymuj
CTCNawiązać łączność
CTLKontrola
DAWysokość bezwzględna decyzji
DCTBezpośrednie/na wprost (w odniesieniu do zezwoleń dotyczących planu lotu i podejścia do lądowania)
DEPOdlecieć lub odlot
DEVOdchylenie lub odchylający się
DFNamierzanie kierunku
DHWysokość względna decyzji
DTAMZniż się do i utrzymuj
EFIS†(czyt. EE-FIS) Elektroniczny system instrumentów lotu
EGNOS†(czyt. EG-NOS) Europejski satelitarny system wspomagania
ELBA†Radiolatarnia ratunkowa — pokładowa
ELTNadajnik radiolatarni ratunkowej
ETD*Przewidywany czas odlotu lub przewidywany odlot
FAFPozycja (fix) rozpoczęcia podejścia końcowego
FAPPunkt rozpoczęcia podejścia końcowego
FASSegment podejścia końcowego
FLPoziom lotu
FLTLot
FMCKomputer zarządzania lotem
FMS*System zarządzania lotem
FPMStopy (stóp) na minutę
FREQCzęstotliwość
GLONAS†(czyt. GLO-NAS) Globalny orbitalny nawigacyjny system satelitarny
GNDTeren/ziemia
GNSS*Globalny satelitarny system nawigacyjny
GPŚcieżka schodzenia
GPWS*System ostrzegania przed bliskością powierzchni ziemi
GSPrędkość podróżna/prędkość względem ziemi
HDGKurs
HGTWysokość względna lub wysokość względna nad
HLDGOczekiwanie
HVYCiężki
IAFPozycja (fix) rozpoczęcia podejścia początkowego
IASPrędkość przyrządowa
IDIdentyfikator lub identyfikować
IDENT†Identyfikacja
IFPozycja (fix) rozpoczęcia podejścia pośredniego
IMMarker wewnętrzny
KIASPrędkość przyrządowa w węzłach
LLokator (patrz LM, LO)
LDGLądowanie
LMLokator środkowy
LNAV†(czyt. EL-NAW)Nawigacja boczna
LNGWydłużone (używane do określenia pożądanego lub wymaganego rodzaju podejścia do lądowania)
LOLokator zewnętrzny
LOCRadiolatarnia kierunku
LVLPoziom
MAGMagnetyczny
MCAMinimalna wysokość bezwzględna przelotu
MDAMinimalna wysokość bezwzględna zniżania
MDHMinimalna wysokość względna zniżania
MEAMinimalna wysokość bezwzględna na trasie
MSLŚredni poziom morza
NATPółnocny Atlantyk
NAVNawigacja
NBFRNie przed
NMMile morskie
OCAWysokość bezwzględna zapewniająca minimalne przewyższenie nad przeszkodami
OCHWysokość względna zapewniająca minimalne przewyższenie nad przeszkodami
PAR*Radar precyzyjnego podejścia
PNRKrytyczny punkt powrotu
POBOsoby na pokładzie
PTNZakręt proceduralny
PWRMoc
RMKUwaga/zgłosić uwagę
RNP*Wymagana charakterystyka nawigacyjna
ROCPrędkość wznoszenia (pionowa)
RODPrędkość zniżania (pionowa)
RTETrasa
RWYDroga startowa
TASRzeczywista prędkość powietrzna
TAXKołowanie lub kołuj
TFCRuch
TOCGórna granica wznoszenia
TWRWieża kontroli lotniska lub kontrola lotniska
TWYDroga kołowania
WPTPunkt drogi RNAV

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *